Çok katlı tesis yerleşim problemi için iki aşamalı yaklaşım: Benders ayrıştırma algoritması

Yuksek arazi maliyetleri ve sinirli alanlar sebebiyle, cok katli tesislerin kullanimi gunumuzde oldukca yaygindir. Ancak toplam tasima maliyetleri, kat edilen mesafe ve calisan hareketleri dusunuldugunde, tesis icerisindeki bolumlerin hangi kata atanacagi ve kat icerisindeki konumlari onem kazanmaktadir. Bolumlerin hangi kata atanacagi ve kat icerisindeki konumlarinin belirlendigi problem cok katli tesis yerlesim problemi (CKTYP) olarak adlandirilmaktadir. Asansor sayisi, asansorlerin konumlari, kat sayisi, bolum sayisi vb. karar degiskenleri CKTYP’nin karmasikligini arttirmakta ve cozumunu zorlastirmaktadir. Bu calismada, CKTYP’nin cozumu icin iki asamadan olusan bir yontem onerilmistir. Onerilen algoritmanin ilk asamasinda bolumlerin katlara atamalari yapilirken, ikinci asamada ise, bolumler arasindaki toplam tasima maliyetlerini minimize edecek sekilde bolumlerin kat icindeki yerleri belirlemek icin Benders ayristirma algoritmasi kullanilmistir. Calismanin literature katkisi, CKTYP’nin cozumu icin Benders ayristirma algoritmasinin ilk olarak bu calismada kullanilmis olmasidir. Onerilen Benders ayristirma algoritmasi literaturden alinan 4 adet problem uzerinde test edilmistir. Ayrica bu calismada CKTYP olarak uyarlanan buyuk boyutlu 3 adet problemin cozumu yapilmistir. Sonuclar incelendiginde, onerilen Benders ayristirma algoritmasinin literaturden alinan 4 problem icin %0,1234 ile %5,3385 oraninda maliyette iyilestirmeler yaptigi gorulmustur.