TAKSİ ŞOFÖRLERİNİN ÇALIŞMA KOŞULLARI

Giris ve Amac: Taksi soforleri insanlarla yogun iletisim, beslenme, uyku, sosyal hayat, fiziksel aktivite, guvenli olmayan trafik davranislari gibi cok degiskenli etkenler iceren ve yasamindaki saglik davranislarinin meslekten direkt olarak etkilendigi  topluma hizmet sunan bir meslek grubudur. Bu arastirmada Ankara’da bir taksi bekleme alaninda calisan taksi soforlerinin bazi sosyodemografik ozelliklerini, is sagligi guvenligi konularindaki farkindaliklarini ve birtakim calisma kosullarini saptamak amaclanmistir. Gerec ve Yontem: Tanimlayici tipteki bu arastirmanin evrenini 26-31 Ocak 2015 tarihleri arasinda bir depo alaninda bulunan taksi soforleri olusturmustur. Belirtilen tarihler arasinda depolama alaninda bulunan ve calismaya katilmayi kabul eden 192 taksi soforu calismaya dahil edilmistir.  Arastirmanin verileri arastirma ekibi tarafindan olusturulan 38 soruluk bir anket formu araciligi ile yuz yuze gorusme yontemi ile toplanmistir. Tanimlayan degiskenler bazi sosyodemografik ozellikler, meslekleri ile ilgili bazi ozellikler ve riskler, siddete ve is sagligi guvenligine iliskin bazi ozelikleridir. Tanimlanan degiskenler ise siddete maruz kalma durumu, mesleklerine dair bazi ozellikler ve is sagligi ve guvenligi konulari hakkindaki bilgileri olarak belirlenmistir. Istatistiksel analizler SPSS programi kullanilarak yapilmistir. Surekli degiskenler ortalama ± standart sapma, ortanca, en dusuk ile en yuksek deger olarak verilmistir. Kategorik degiskenler siklik ve yuzdeler ile ifade edilmistir. Gruplar arasi farki degerlendirmek icin Pearson Ki- Kare ve Fisher’in kesin testi ve Student t testi kullanilmistir. Istatistiksel anlamlilik duzeyi p 50 Yas  %35,1) ve bu fark istatistiksel olarak anlamlidir (p: 0,006). Ogrenim durumu ortaokul ve oncesi olanlarda siddete maruz kalma %42,6 iken ogrenim durumu lise ve uzeri olanlarda %25,3’ tur ve bu fark istatistiksel olarak anlamlidir (Fisher p degeri: 0,0015). Sonuc ve Oneriler: Sonuc olarak gasp ve siddetten korunmaya yonelik taksi soforlerinin de belirttigi uzere kabinli arac sisteminin getirilmesi onerilmektedir. Taksi soforlerinin haftalik ve yillik izin kullanimlarinin belirli bir standarta gore duzenlenmesi, emniyet kemeri kullaniminin faydalarinin aciklanmasi ve kullanimin artisi icin uygun duzenlemeler yapilmasi, sofor koltuklarinin uzun sureli oturmaya uygun bicimde duzenlenmesi taksi soforlerinin calisma kosullarini iyilestirmek adina faydali olacaktir. Anahtar Kelimeler: Taksi Şoforu, Is sagligi ve Guvenligi, Şiddet.