Medicijnresten, pathogenen en antibioticaresistentie in struviet uit Nederlands huishoudelijk afvalwater

Uit rioolwaterslib kan struviet worden gewonnen, een zogeheten fosfaatmineraal. Fosfaat is een belangrijke voedingsstof voor gewassen en wordt vooral in fosfaatmijnen gewonnen. Aangezien deze voorraad eindig is, worden andere bronnen gezocht. Zo kan struviet worden gewonnen uit rioolwaterslib, waar altijd veel fosfaat in zit. De winning van struviet verlaagt ook de onderhoudskosten van een rioolwaterzuiveringsinstallatie doordat dan minder kristalvorming in de installatie optreedt. Vanwege de mogelijke aanwezigheid van ziekteverwekkers (pathogenen), antibioticaresistente micro-organismen en verontreinigingen zoals medicijnresten in het slib, is het niet bij voorbaat zeker dat het gewonnen struviet schoon en veilig is. Volgens het RIVM zijn er momenteel geen aanwijzingen dat het gebruik van struviet een verhoogd risico voor het milieu of de volksgezondheid vormt. Deze conclusie is echter gebaseerd op een zeer beperkte set meetgegevens. Aanbevolen wordt om aanvullende metingen te verrichten. Momenteel is struviet uit afvalwater volgens de wet gelabeld als afval. Dit afvallabel maakt het moeilijk voor beheerders van rioolwaterzuiveringen om struviet op de markt te brengen als grondstof voor nieuwe producten. Vanuit de waterbeheerders bestaat daarom de wens dat het niet meer als afval gelabeld is maar als grondstof. Het product dat ervan kan worden gemaakt is dan meer waard en afnemers hoeven geen afvalverwerker te zijn. Ook kan het product dan gemakkelijker worden geexporteerd. Om deze labelwijziging te mogen doorvoeren, moet struviet echter aan bepaalde veiligheidscriteria voldoen. Voor dit onderzoek is nauw samengewerkt met de stakeholders (waterbeheerders, Rijkswaterstaat en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat). Hierdoor is meer begrip ontstaan voor elkaars belangen en wordt de keuze om door te gaan met verdiepend onderzoek en een bijbehorende onderzoeksopzet door alle partijen gedragen.