OSMANLI DEVLETİ’NİN YERALTI SAVAŞÇILARI: LAĞIMCILAR

Osmanli Devleti, tarihi boyunca cikmis oldugu seferlerde, cesitli savas taktikleri uygulamistir. Baskin, hilal vs. gibi stratejilerle parlak basarilara imza atan devlet, ihtiyac halinde farkli yollara da basvurmustur ki bunun en bariz ornegi yeraltindaki tunel calismalaridir. Adina lagim denilen bu strateji sanati ornegi ile ozellikle alinmasi guc kalelerin fethi mumkun olmustur. Egitimli ve disiplinli lagimcilarin, gunlerce toprak altinda insa ettikleri yollarin bitis noktasinda, lagim hazinelerine tam bir tedbir ve nizam uzere yerlestirdikleri mayinlar, toprak ustunde es zamanli yapilan muharebeleri buyuk oranda desteklemistir. Agir kosullar altinda buyuk sorumluluklara sahip lagimci askerler, hedefe ulasmak ugruna bazen kazdiklari tunellere cansiz bedenlerini de birakmislardir. Bu calismamizda, Osmanli Devleti’nin bilhassa Balkan cografyasinda ve Osmanli Avrupasi’nda gerceklestirdigi lagim muharebeleri uzerinde, genel bir bakis acisiyla durulmustur. Bunun yaninda lagimcibasi ve lagimcilar (dirlikli ve maasli) hakkinda verilen bilgilerden sonra, lagim muharebelerinin alet ve muhimmatlari ile daha ziyade Balkanlar’dan temin edilen is gucu kaynagina dikkat cekilmistir. Ote yandan devletin butun kurumlariyla bozulmaya basladigi 18. yuzyilda, lagimcilarin mudahil oldugu bazi askeri ve sosyal problemler ornekleriyle aciklanmistir.