Late starters en volwassen daders

In dit onderzoek naar criminele carrieres van daders van georganiseerde misdaad is kwalitatieve informatie, verzameld in het kader van de Monitor Georganiseerde Criminaliteit, gekoppeld aan informatie uit het Nederlandse Justitiele Documentatiesysteem over kenmerken van daders en hun strafrechtelijk verleden, om inzicht te krijgen in de justitiele ontwikkelingspaden van deze daders. Aan de hand van een semi-parametrisch groepsmodel worden 854 personen, die betrokken waren bij 120 georganiseerde misdaadzaken, geclusterd op basis van hun justitiele voorgeschiedenis. Vier soorten voorgeschiedenissen kunnen worden onderscheiden: een groep vroege starters (11 procent), een persistente groep die zowel in de adolescentie als op volwassen leeftijd delicten pleegt (30 procent), een grote groep volwassen starters (40 procent) en een groep zonder justitiele contacten voor de uitgangszaak (19 procent). In tegenstelling tot het idee dat oudere daders meestal doorstromen vanuit de jeugdcriminaliteit, is de belangrijkste bevinding dat de meerderheid bestaat uit een substantiele groep volwassen starters, samen met een groep daders zonder voorgeschiedenis – voor het overgrote deel ook late starters. De resultaten blijken robuust wanneer wordt gekeken naar daders met verschillende rollen in criminele samenwerkingsverbanden en naar verschillende typen criminele activiteiten. Verschillende theoretische verklaringen worden gegeven om deze relatief grote groep volwassen starters in de georganiseerde misdaad te verklaren. Ook wordt ingegaan op de implicaties voor theorievorming, empirisch onderzoek en preventie.