Bir Popüler Kültür Ögesi Olarak Arabesk Müziğin Çevreden Merkeze Yolculuğu

Turkiye’nin modernlesme seruvenine kulturel bir cevap olarak ortaya cikisinin ardindan uzun sure gormezden gelinen  ya da yozlasmanin ve yabancilasmanin muzigi olarak otelenen arabesk, elitist ve dislayici tavirlar kadar resmi yasaklama ve ambargolarin da nesnesi olmustur. Ancak yaslandigi toplumsal dinamiklerin de yardimiyla kitlesel bir yayilma gosteren arabesk olgusu, giderek sehrin kulturel kodlarina eklemlenmis; dahasi bu kodlari bozup yeniden ureterek baskin bir populer kultur ogesi haline evrilmistir. Arabeske yonelik dislayici yaklasimlarin temel teorik zeminini Muhafazakâr-elitist ekol ile Frankfurt Okulu gelenegine dayandirmak mumkundur. Fakat uzlasmasi cok da mumkun gorunmeyen bu iki gelenegi populer kultur karsitliginda bulusturan seckinci yaklasimlar, Turkiye’de arabesk olgusuna dair saglikli cozumlemeler yapabilmeyi imkânsiz kilan bir entelektuel vasat dogurmustur. Bu vasati kirmak uzere Ingiliz Kulturel Calismalar geleneginin izini takip eden bazi aydinlar, bu gelenegin populer kulture atfettigi olumlu cagrisimlari arabeski anlamak ve onu donusturmek uzere gelistirdikleri calismalara tasimislardir. Bu calismada, modernlesme ile gelenek arasindaki gerilimli birlikteligin ve Turkiye’nin kendine has modernlesme serencaminin cesitli kulturel tezahurlerinden biri olan “arabesk” olgusuna dair cesitli yaklasimlar, bahsi gecen kuramsal farkliliklar etrafinda ele alinmistir. 1960’larla baslayan arabesk furyasinin donemsel donusumlerine deginilmis, arabesk muzigin periferiden merkeze dogru seyreden yolculugu sirasinda, sahip oldugu organik niteliklerden ve tasidigi muhalif anlamlardan soyunarak tamamladigi oykusu uzerinde durulmustur.