Tarım topraklarındaki ağır metallerin kirlilik düzeylerinin belirlenmesi: Osmaniye örneği

Amac: Bu calismanin amaci, yogun tarim yapilan topraklarin surdurulebilir olarak kullanilabilmesi ve gida guvenligini korumak icin bu topraklarda potansiyel toksik agir metal elementlerin belirlenmesi ve tematik olarak haritalandirilmasidir. Yontem ve Bulgular: Osmaniye ili ve ilcelerinde tarimsal uretim yapilan topraklari temsil eden alanlardan 0-20 cm derinlikten alinan 165 adet (Merkez, 40; Kadirli, 83; Duzici, 25; Hasanbeyli, 6; Toprakkale, 10 ve Bahce, 1 adet) toprak ornegi alinmistir. Bu orneklerin potansiyel toksik element analizdeki sonucu toplam Mn, Fe, Ni, Cd ve Cr konsantrasyon degerleri belirtilen sinir degerlerin uzerinde oldugu belirlenmistir. Genel Yorum: Bolge Toros daglarinin eteginde olmasi ana kayada serpantin olmasi ve/veya kromun cevherlesmesinden dolayi Cr ve Ni gibi bazi agir metallerin yuksek olmasi bu nedenlerden dolayi olabilir. Ama yogun gubreleme yapildigindan Cd birikiminin fosfatli gubreden kaynaklanabilecegi de soylenebilir. Bu alanlarda Fe eksikliginin bitkilerde gozle gorulebilir olmasi ve bu eksikligin agir metallerin fazlaligindan kaynaklanabilecegi gozardi edilmemelidir. Calisma alanindan alinan topraklarda alinabilir Fe analizlerinde topraklarin demir iceriklerinin %92,7’si az; %3,7’si orta; 3,6’si yuksek bulunmustur. Calismanin Onemi ve Etkisi: Elde edilen sonuclar bu metallerin yapilacak arastirmalarla bitkilere, hayvanlara ve insanlara gida zinciriyle gecisi dikkatlice izlenmesi gida guvenligi acisindan onemli olup olmadigi uygun ekstraktorlerle analiz edilip soz konusu ekstraktorun koreleasyon kalibrasyon calismalari ile secilmesi sonucu elde edilen veriler, limit degerlerle karsilastirilip toksik olup olmayacagi farkli bir arastirma ile netlestirilmesi gerekmektedir. Bu calisma durum calismasi olup, soz konusu kayaclarin olasi agir metal potansiyelini ortaya koyan bir arastirmadir. Ancak cozunerek bitkiye gecisi veya diger elementlerin alimina antagonistik etki yapip yapmayacagi, cesitli kileyt cozuculerle ekstrakte edilebilir dozunun belirlenmesinin arastirilmasi ile mumkun olabilecektir.