Küçük Çocuklarda Zaman Kavrayışı ve Öngörü Arasındaki Bağlantılar

Bu calismanin amaci, okul oncesi donemde gozlenebilen zaman kavrayislarindan sure tahmini ve zamansal olus sirasi ile zihinde gelecege zaman yolculugu bicimlerinden ongoru arasindaki iliskiyi incelemektir. Ayni zamanda, uzun sureli bellege ve kisa sureli bellege dayanacak bicimde ongoru becerisini degerlendirmek uzere, bir nesne secim gorevi gelistirmek ve zamansal olus sirasi ile sure tahminini olcmek uzere de gorevler gelistirmek hedeflenmistir. Calismaya katilacak cocuklarin belirlenmesi icin Ankara Gelisim Tarama Envanteri, Turkce ifade edici ve alici dil testleri ile Bay Patates Testi kullanilmistir. Calismaya, 36-41 aylik, 33; 42-59 aylik, 36 ve 60-71 aylik 30 olmak uzere 50’si kiz toplam 99 cocuk katilmistir. Ongoru degerlendirmek amaciyla, cocuk tarafindan kullanilan bilginin kaynagina bagli olarak hem uzun hem de kisa sureli bellege dayali ongoru performansini degerlendiren ve iki bolumden olusan oyuncak yikama gorevi kullanilmistir. Zaman kavrayisini degerlendirmek icin iki olayin olus suresini karsilastirmaya dayanan sure tayini ve bir olayi olus sirasina gore kavrayabilmeye dayanan zamansal olus sirasi gorevleri verilmistir. Calismanin bulgularina gore hem ongoru hem de sure tayini ile zamansal olus sirasi performansi yasla birlikte anlamli olarak artmaktadir. Yas gruplari icinde uzun sureli ve kisa sureli bellege dayali ongoru performanslarinin birbirinden bagimsiz oldugu gozlenmistir. Zaman kavrayislarinda ise her yas grubunun sure tayini lehine anlamli olarak farklilastigi gozlenmistir. Uzun sureli bellege dayali ongoru performansinin, yas ve zamansal olus sirasi tarafindan; kisa sureli bellege dayali ongoru performansinin ise zamansal olus sirasi ve calisma bellegi tarafindan yordandigi gozlenmistir.