Clingendael Buitenland Monitor: De Nederlandse wending naar Europa

Sinds jaar en dag leunt Europa voor de eigen veiligheid op de nucleaire en conventionele macht van de Verenigde Staten. Nederland behoort traditioneel tot de meest Atlantischgezinde bondgenoten. De wereld verandert evenwel snel, onder meer ten gevolge van de opkomst van China als grootmacht, en de toegenomen instabiliteit in de regio rond Europa. De onder president Obama in gang gezette verschuiving van het zwaartepunt in het Amerikaanse veiligheidsbeleid richting Azie is met Trump’s anti-China politiek versterkt. Onder president Biden gaan de scherpe kantjes van dit beleid er wellicht af, maar de rivaliteit tussen beide grootmachten zal waarschijnlijk voortduren. Ook de Amerikaanse druk op Europese landen om meer inspanningen te leveren voor de eigen veiligheid zal blijven. President Trump accepteerde de nietingeloste ‘burden-sharing’ beloften van Europese NAVO-partners niet langer, en loste een van zijn verkiezingsbeloften in door Amerikaanse troepen terug te trekken uit Syrie, en uit Duitsland. De toon zal onder Biden weer ‘bondgenootschappelijk’ worden, maar de boodschap verandert niet: Europa, kom je afspraken in de NAVO na om 2% BNP aan defensie te besteden. Tegen deze achtergrond stijgt de Europese samenwerking op defensiegebied op de prioriteitenlijst van de EU en ook van Nederland. De recent door het ministerie van Defensie gepresenteerde Defensievisie 2035 stelt dat Europa in de toekomst zelfstandig moet kunnen optreden wanneer Europese belangen in het geding zijn, en stelt vast dat daarvoor de komende jaren aanzienlijk meer geinvesteerd dient te worden. Hoe kijken Nederlanders aan tegen deze ontwikkelingen? Steunen ze meer Europese zelfstandigheid op defensiegebied? Hoe kijken ze aan tegen taakspecialisatie? En vinden ze dat er meer geld naar defensie moet gaan? De Clingendael Buitenland Barometer heeft meer dan 23.000 Nederlanders hiernaar gevraagd.