Leki prokinetyczne w Polsce — kiedy i jak stosować?

Leki prokinetyczne dostepne w Polsce stosowane są glownie w chorobach gornego odcinka przewodu pokarmowego, takich jak pierwotne i wtorne zaburzenia motoryki przelyku, choroba refluksowa przelyku, dyspepsja czynnościowa oraz gastropareza. Prokinetyki mają takze zastosowanie w czynnościowych zaparciach i zaparciowej postaci zespolu jelita nadwrazliwego oraz w pewnych sytuacjach szczegolnych, m.in. przed gastroskopią u chorych z ostrym krwawieniem z gornego odcinka przewodu pokarmowego lub u pacjentow z nietolerancją zywienia dojelitowego. Prokinetyki dostepne w Polsce to itopryd (antagonista receptora dopaminowego D2 i inhibitor acetylocholinesterazy), cyzapryd (agonista receptora serotoninowego 5-HT4) oraz metoklopramid (antagonista receptora D2 i agonista receptora 5-HT4). Dodatkowo wlaściwości prokinetyczne posiada takze erytromycyna jako agonista receptora motyliny. Itopryd (Zirid®, Prokit®) charakteryzuje sie minimalnym ryzykiem interakcji lekowych oraz dobrą tolerancją. Stosowanie cyzaprydu (Gaspridu®) wymaga szczegolnych środkow ostrozności w związku z ryzykiem powaznych dzialan niepoządanych, w szczegolności kardiologicznych. Metoklopramid zostal wycofany z uzycia jako prokinetyk do stosowania przewleklego ze wzgledu na wiele dzialan niepoządanych, w tym groźnych powiklan neurologicznych, takich jak dyskineza poźna i objawy pozapiramidowe. Erytromycyna podana w jednorazowej dawce przed gastroskopią w trybie pilnym u chorych z krwawieniem z gornego odcinka przewodu pokarmowego ulatwia oproznianie zolądka z krwi i skrzepow poprawiając warunki badania. Natomiast rutynowe stosowanie prokinetykow nie jest rekomendowane jako uzupelnienie przygotowania jelita do kolonoskopii. Wlaściwości prokinetyczne wykazuje rowniez trimebutyna (Debretin®, Debridat®, Tribux®, Ircolon ®) poprzez wplyw na receptory opioidowe μ i δ oraz Iberogast — zlozony preparat ziolowy. Zarowno trimebutyna, jak i Iberogast są bezpiecznymi oraz dobrze tolerowanymi preparatami, ktore mogą byc stosowane takze u dzieci.