The evaluation of the effect of chalcedony dust on the reaction of alkalis with reactive aggregate in cement mortars (Ocena wpływu mączki chalcedonitowej na przebieg reakcji alkaliów z kruszywem reaktywnym w zaprawach cementowych)

Chalcedony dust can be used as a mineral additive in cements and concretes. This material can act as a pozzolan and prevent the expansion caused by the alkali-silica reaction. The paper presents the examination of cement mortars with reactive opal aggregate and various quantities of chalcedony dust conducted using a long-term method as set out in the ASTM C227. A petrographic analysis as well as tests of potential reactivity of opal aggregate were carried out by chemical method as specified in the ASTM C289. The microstructure of cement mortars with chalcedony dust and opal was also examined. The tests showed a positive effect of the chalcedony dust additive on the reduction of the expansion caused by the alkali-silica reaction compared to the mortars without the additive. The addition of 20% of chalcedony dust to cement mortars lowers the expansion to a safe level that does not exceed 0.1% after 360 days (as set out in the ASTM C227). (Mączka chalcedonitowa moze byc wykorzystywana jako dodatek mineralny do cementow oraz betonow. Surowiec ten moze dzialac jak pucolana i zapobiegac ekspansji wywolanej reakcją alkalia-krzemionka. W referacie przedstawiono badania zapraw cementowych z reaktywnym kruszywem opalowym oraz rozną ilością dodatku mączki chalcedonitowej metodą dlugoterminową wg ASTM C227. Wykonano analize petrograficzną oraz badania potencjalnej reaktywności kruszywa opalowego metodą chemiczną zawartą w normie ASTM C289. Przeprowadzono rowniez badania mikrostruktury zapraw cementowych z mączką chalcedonitową i opalem. Badania wykazaly pozytywny wplyw dodatku mączki chalcedonitowej na ograniczenie ekspansji wywolanej reakcją alkalia-krzemionka w stosunku do zapraw bez tego dodatku. Dodatek mączki chalcedonitowej do zapraw cementowych w ilości 20% obniza ekspansje do bezpiecznego poziomu, nieprzekraczającego po 360 dniach 0,1% (wedlug normy ASTM C227).)