ارزیابی عملکرد، اجزای عملکرد و صفات مورفولوژیک ارقام قدیمی و جدید جو (Hordeum vulgare L.) مناطق معتدل و تریتیکاله (Triticosecale wittmack) جهت کشت در استان البرز

آزمایشی دو ساله در مزرعه‌ی تحقیقاتی پژوهشکده کشاورزی هسته‌ای سازمان انرژی اتمی کرج (سال زراعی 94-1393) و مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج (سال زراعی 96-1395)، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 14 رقم جو و دو رقم تریتیکاله (جوانیلو و سناباد) بودند. صفات عملکرد، اجزای عملکرد و مورفولوژیک در مرحله برداشت نهایی اندازه‌گیری شد. در ارقام جو و تریتیکاله در تمام صفات مورد مطالعه تفاوت معنی‌دار بود. ارقام جدید، شش ردیفه و پاکوتاه جو فجر 30، ریحان 03 و رقم اصلاح شده با دانش هسته‌ای رودشت، نسبت به سایر ارقام از نظر عملکرد دانه، عملکرد زیستی، شاخص برداشت و بسیاری از صفات مورفولوژیک برتری داشتند و برای کشت در استان البرز مناسب‌تر بودند. ارقام تریتیکاله نیز از لحاظ تولید نسبت به اکثر ارقام جو برتری داشتند، لذا به‌عنوان گیاه جایگزین یا مکمل برای تأمین غذای انسان و دام می‌تواند مدنظر باشد. در ارقام جدید جو افزایش صفات عملکرد دانه، تعداد پنجه بارور در بوته، تعداد سنبله در متر مربع، تعداد پنجه‌ بارور و کاهش ارتفاع بوته باعث بهبود شاخص برداشت شد. و در ارقام تریتیکاله افزایش توأم عملکردهای زیستی و دانه به‌تبع افزایش تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، طول اندام‌های سنبله و دمگل موجب افزایش شاخص برداشت ارقام شد.ارقام مذکور دارای صفات مناسب مرتبط با عملکرد بودند، لذا می‌توان از ترکیب این ارقام با یکدیگر و با ارقام کم محصول در برنامه‌های به‌نژادی جهت تولید ارقام با خصوصیات مناسب ترکیبی و برتر از والدین بهره جست.