17. YÜZYIL YENİÇERİ ÂȘIKLARINDAN KÂTİBÎ VE BESTELENMİȘ ESERLERİNİN MÜZİKAL ANALİZİ

 s iklar, devrinin gunluk olaylarini, sosyal ve kulturel hadiseleri, siyasi geli s meleri  s iirlerinde yansitmi s lardir. Resmi tarih anlatisinin yani sira, â s iklarin  s iirleri ve bu sozlu aktarimlardaki tarihsel detaylar; dinleyenler tarafindan ezberlenmi s , ciraklari tarafindan dilden dile aktarilmi s , be g enenler tarafindan conklere kaydedilmi s  ve gunumuze ula s mi s tir. Bu durum, â s iklarin  s iirleri aracili g iyla tarihe farkli bir perspektiften bakabilmemizi sa g lamaktadir. Farkli yakla s imlarimiza zemin hazirlayan etkenlerden biri â s iklarin icinde bulunduklari cevredir.  s ik tarzi  s iirler yazan bu  s airler ce s itli zumrelerde te s ekkul etmi s lerdir. Bu cali ș mada, 17. yuzyilda ya ș ami ș  ve Yeniceri Oca g i’na mensup â ș iklardan olan Kâtibi’nin  s iirlerinin sozlu kultur ve tarih aktarimina yapti g i katkilar tespit edilmi s  ve incelenmi s tir. Bu incelemenin sonucunda ise; etkileyici sava ș  sahnelerinden fethedilen  ș ehirlere, tahta cikan sultanlardan gundelik de g erlerin yozla ș masina, imzalanan antla ș malara kadar oldukca ce ș itli konularda tarihsel ve kulturel detaylara rastlanmi ș tir.  s iklarin  s iirlerine ula s abildi g imiz cok sayida kaynak olmasina ra g men bu  s iirlerin bestelenmi s  hallerini iceren kaynaklarin sayisi pek fazla de g ildir. Bu cali s ma alaninda Mecmua-i Sâz u Soz; 17. yuzyil muzi g ine ve  ș iirine dair, ula ș ilabilen en onemli kaynaklardandir. Mecmuâ-i Sâz u Soz’de notalariyla birlikte yer alan, Kâtibi’ye ait alti adet eser tespit edilmi ș  ve muzikal analizi yapilmi s tir. Bu eserleri incelerken kullanilan analiz yonteminde makamsal ezgileri ureten en kucuk birim olarak ezgisel cekirdeklerden faydalanilmi ș tir. Yapilan analiz neticesinde Kâtibi’nin eserleri, â ș i g in ya ș ami ș  oldu g u yuzyila ve gunumuze ait nazariyat kitaplarinda verilen tariflere gore de g erlendirilmi ș tir.