Yusuf Kıssalarına Göre Mısır’da Yaşanan Salgın

Kur’an’da anlatilan Yusuf kissasi, klasik edebiyatin en fazla islenen konularindan biri olmustur. Turk edebiyatinda mesnevi nazim sekliyle yazilan bazi Yusuf ile Zuleyha hikâyelerine gore, Misir’da yedi yillik bolluktan sonra baslayan kitlik yillariyla es zamanli olarak bir salgin da yasanmistir. Misir hukumdarinin olumune sebep olan bu hastaligin ismi cu‘u’l-kelb (kopek acligi) olarak kaydedilmistir. Eski tip kitaplarinda, bu hastalikla benzer belirtiler gosterdigi belirtilen cu‘u’l-bakar (okuz acligi) adli baska bir hastaliktan da bahsedilmektedir. Ibn Sinâ, el-Kânun fi’t-Tib adli eserinde bu iki hastaligin tanimlari, belirtileri ve tedavi yontemleri hakkinda genis bilgi vermektedir. Kavramlarin Osmanli donemi tip sozluklerinde de mevcut olmasi, bu hastaliklarin Osmanli hekimleri tarafindan da bilindigini gostermektedir. Ancak hastalik ismi olarak bilinen terimler, zaman icinde anlam genislemesi ile edebi metinlere gecmistir. Kaynaklarda asiri yeme ya da oburluk olarak tanimlanan bu hastalik isimleri, tasavvufi metinlerde doymak bilmeyen insan nefsini anlatmada kullanilir olmustur. Ayrica klasik siirdeki olumsuz tiplerden olan rakip de kopege benzetilmekte, ac ve saldirgan nitelikleriyle yer almaktadir.